Bir kapıyı aralamak, bazen sadece mekânsal bir hareket değildir; ardında bir hayatla yüzleşmeyi gerektirir. Sinem Us’ın Eczanedeki Kırmızı Dolap adlı eseri, Melih Yıldız’ın editörlüğünde Remzi Kitabevi tarafından yayımlandı ve okuru kesinlikle bu çağırışın gerisindeki kapıyı açmaya davet eder.
İstanbul’un işgal yıllarında Eminönü’nde bir eczanenin kırmızıya boyanmış dolabının ardında gizlenen odada direnişçiler buluşur. Genç eczacı Hüseyin Hüsnü Arsan, ilaç şişelerinin ötesinde Anadolu’ya haber taşımaya devam eder. Kırmızı dolap, yalnızca zehirli uyarılarla donatılmış bir saklama alanı değildir; aynı zamanda cesaretin ve örgütlenmenin kapısını aralar. Bu dolap, hafızanın unutulmuş raflarını açan bir metafor olarak karşımıza çıkar.
Sinem Us, mesleğinin titizliğini edebiyatın inceliğiyle birleştirerek dolabı bir anlatı alanına dönüştürür. Eczacılığın tarihini anlatmaktan öteye geçerek Dioscorides’in Anadolu’daki bitkilerde aradığı şifayı Yaşar Kemal’in toprak temasıyla buluşturur; Nâzım Hikmet’in umut veren dizeleriyle Muhsin Ertuğrul’un sahnedeki cümleleri arasında bir köprü kurar. Van Gogh’un köklerinden Red Kit’in macerasına uzanan bu yolculuk, eczane raflarını kültür atlasına dönüştürür ve her sayfada geçmiş ile bugün arasında köprüler kurar.
Her bir sayfa, bir bellek izidir: Bazen bir reçete, bazen bir kavanozun kapağı, bazen de unutulmuş bir kahramanın alçakgönüllü yaşamı. Sinem Us, on yıllık bir koleksiyon çalışmasının ürününü kuru arşiv malzemesi olmaktan çıkarıp hikâyeye dönüştürür. Eser, okuru çoğu zaman yorabilir; çünkü bir eczanenin raflarında dolaşırken, her şişe farklı bir tat, farklı bir koku ve farklı bir hafıza barındırır. Ve bu raflar arasında gezinirken, asıl şifanın hatırlamak olduğunu anlarız.
Eczanedeki Kırmızı Dolap, bize eczacılığın yalnızca bir meslek olmadığını; aynı zamanda bir direniş ve kültür tarihi olduğunu hatırlatır. Kırmızı dolabın kapağını aralayarak, unutulmuş kahramanları, sanatla yoğrulmuş anıları ve belleğin saklı raflarını yeniden görünür kılar. Bu kitap, şişelerin içinde saklı ilaçlardan çok daha fazlasını sunar: Hafızanın kendisini.
