The Last of Us ve Mantarların Korkutucu Gerçeği
The Last of Us, hem video oyunları dünyasında hem de HBO’daki dizisiyle büyük bir hayran kitlesi oluşturarak dikkatleri üzerine çekti. Eğer bu eseri yalnızca basit bir zombi hikayesi olarak izlediyseniz, önemli bir detayı gözden kaçırmış olabilirsiniz. Son 50 yılda bilim insanları, dünyanın en korkutucu salgınlarının virüsler veya bakteriler değil, mantarlar tarafından tetiklenebileceğini sıkça dile getirdiler. Şu ana dek insana bulaşarak ölümcül bir salgın yaratabilecek bir mantar tespit edilmedi; ancak gezegenimizde, diğer canlıların vücutlarına sızarak onları sömüren ve yok eden mantar türlerinin varlığı dikkate değer. İnsanları tehdit edebilecek bir mantarın ortaya çıkma ve hızla yayılma olasılığı, birçok insanı endişelendiriyor. The Last of Us’ın hikayesi de tam olarak bu korku üzerine kurgulanmış durumda.
Öte yandan, bilim insanları şimdi bu korkularımızı yeniden gündeme getirebilecek önemli bir keşfe imza attılar. Araştırmacılar, Phanerochaete velutina adında nadir ve zeki bir mantar türü keşfettiler. Bu mantar, aşırı zeki olmasa da, oldukça ilginç özelliklere sahip. Öğrenme yeteneği ve hafızası bulunuyor, bu da onu sıradan bir “bitki” olarak değerlendirmememiz gerektiğini gösteriyor. Öyle ki, mantarın şekilleri tanıyabilme ve diğer mantar ağlarıyla çevresi hakkında iletişim kurma yetileri olduğu gözlemlenmiş. Yani, bir bakıma, diğer mantarlarla haberleşebiliyorlar. Hatırlarsanız, The Last of Us hikayesinde de insanları zombiye dönüştüren mantar, uzaktaki diğer mantarlarla iletişim kurabiliyordu.
Yaşadıkları çevreyi anlayıp öğreniyorlar
Keşfi gerçekleştiren araştırmacılar, bulgularını Fungal Ecology dergisinde yayınladıkları bir makalede detaylandırdılar. Makalede, yapılan deneylerden de bahsedilmektedir. Bilim insanları, ahşap blokları farklı şekillerde düzenleyerek mantarların yayılmasına izin verdiler. Nadir ve zeki mantar, yayıldıkça, blokların yerleştirildiği düzene göre farklı kararlar almaya başladı. Mantarlar, merkezi bir noktadan yayılmak yerine, şekillere daha etkili bir şekilde uyum sağlayarak yayılma biçimlerini değiştirebildi. Bu gözlem, P. velutina’nın ilkel bir zeka düzeyine sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Henüz insanları kontrol edip dünyada bir zombi kıyameti yaratacak kadar zeki değiller; ancak biliyoruz ki canlılar zamanla evrim geçiriyor. Yüz binlerce yıl sonra, bu akıllı mantarların insanlara bulaşarak bizi kontrol etmek için sinsice yayılma yöntemleri geliştirmeyeceklerinin garantisi yok. Belki de, yıllardır tencerelerimizde pişirip yediğimiz diğer mantar kardeşlerinin intikamını almak için bir plan yapıyorlardır. Sonuçta, birbirleriyle iletişim kurabiliyorlarsa, bizleri yediklerini de biliyor olabilirler. Besin zincirinin zirvesindeki tahtımızı korumak için dikkatli olmalıyız…
