Gece Lagoftalmisi: Nedir ve Neden Olur?
Eğer gece lagoftalmisi olan biriyle aynı ortamda uyuduysanız ve bu durum hakkında daha önce bilgilendirilmediyseniz, muhtemelen bu deneyimi oldukça rahatsız edici bulmuş olabilirsiniz. Bu rahatsızlığa sahip bireyler, uyku sırasında gözlerini tam olarak kapatamazlar; bu durum da uykuya dalan birisi için beklenmedik bir şok yaratabilir. Ancak, gece lagoftalmisi genellikle tehlikeli bir rahatsızlık değildir ve düşündüğünüzden daha yaygındır.
Lagoftalmos, gözlerin kapatılmasındaki zorluğu ifade eder ve bu durum çeşitli şekillerde ve farklı şiddetlerde gözlemlenebilir. Terim, tavşanların üçüncü göz kapağı sayesinde gözlerini açık tutarak uyuyabilmelerine dayanarak, Yunanca “tavşan” anlamına gelen lagos kelimesinden türetilmiştir. İnsanlarda görülen gece lagoftalmisi, özellikle uyku sırasında gözlerin açık kalması durumunu ifade eder. Bu ilginç olgunun tarihsel kayıtları oldukça eskiye dayanmaktadır. Örneğin, MÖ ikinci yüzyılın sonları ile üçüncü yüzyılın başlarında yaşamış olan ünlü Çin askeri lideri General Zhang Fei, gözleri açık uyuduğu için suikastçıların yaklaşımını fark ederek onları uzak tutmayı başarmıştır.
Lagoftalmosun Yaygınlığı ve Nedenleri
Kesin bir oran belirtmek zordur. Bu durum, gözleri kapalı olarak uyuyan çoğumuz için oldukça şaşırtıcı olsa da, bu konuya dair bilimsel çalışmalar sınırlıdır. Örneğin, ABD’de 2019 yılında yayınlanan bir vaka raporunda 7 yaşındaki bir hastaya dair bilgiler yer almakta ve “tıbbi literatürde nadiren bildirildiği, epidemiyoloji veya klinik özellikleri hakkında çok az şey bilindiği” vurgulanmaktadır. Bu çalışmada yetişkinlerin yaklaşık %5’inin gece lagoftalmisinden etkilendiği belirtilse de, bu tahminler farklı çalışmalar arasında değişkenlik göstermektedir; bazıları insanların %20’sinin gözleri açık uyuduğunu öne sürmekte ve birçok bireyin bu durumu fark etmediği ifade edilmektedir.
Gece lagoftalmosunun çeşitli olası nedenleri bulunmaktadır. Bu nedenler arasında:
- Göz yaralanmaları
- Yüz sinirlerinin felce uğramasına neden olan çeşitli durumlar
- Nadir görülen bulaşıcı hastalıklar
Ayrıca bazı bireylerde gözlerin kapanmasını zorlaştıran anatomik faktörler de mevcuttur. Bu durumun en bilinen örneklerinden biri, gözlerin dışarı doğru çıkmasına neden olan Graves hastalığıdır. Medical News Today’e göre, lagoftalmos genellikle gözlerde ciddi komplikasyonlara veya hasara yol açmaz. Ancak, uyku sırasında gözlerin göz kapağı tarafından uzun süre korunmadan kalması, gözlerin hızla kurumasına neden olabilir ve bu durum uykunuzu olumsuz etkileyebilir.