Çernobil Hariç Tutma Bölgesi’nde (CEZ) bir ötücü kuş olmak hiç de kolay değil. Yeni bir araştırma, bu radyasyonlu çorak alanda yaşayan kuşların sağlıklarının, radyasyon seviyeleri ile bağırsak mikrobiyomları arasında bir ilişki olduğunu ortaya koyuyor.
CEZ, Ukrayna’da 26 Nisan 1986’da meydana gelen Çernobil felaketinin ardından yüksek derecede kirlenmiş bir bölge haline geldi. Santralin kapanmasından bu yana, bölgedeki biyoçeşitlilik insan faaliyetlerinin yokluğunda hızla arttı. Ancak, radyasyonun burada yaşayan kuşların gelişimini nasıl etkilediği hala tam olarak anlaşılamamıştır.
Jyväskylä Üniversitesi’nde doktora araştırmacısı olan Sameli Piirto ve ekibi, radyasyonlu ortamın iki yaygın Avrupa ötücü kuş türü olan büyük baştankara ve alaca sinekkapanı üzerinde bir araştırma yaptı. İki farklı radyasyon seviyesine sahip bölgede kuşların davranışları ve sağlıkları incelendi.
- Büyük baştankaraların yaşadığı yüksek kirlilik seviyelerine sahip bölgelerde daha az yuva bulundu.
- Yavru sağlığı açısından önemli bir farklılık gözlenmedi, ancak kirlenmiş bölgelerde kuşların beslenmelerinde daha fazla böcek çeşitliliği vardı.
- Çalışma, kuşların dışkılarından alınan DNA örnekleriyle bağırsak mikrobiyomlarının bileşimindeki değişiklikleri ortaya koydu. Radyasyon, kuşların bağırsak mikrobiyomlarını etkiliyordu.
Piirto, radyasyonun yavru kuşlar üzerindeki etkileri konusunda yeni bilgiler elde ettiklerini belirtiyor. Geçmiş araştırmalar ise Çernobil yakınlarında yaşayan kuşlarda radyasyonun kafalarının ve beyinlerinin küçüldüğünü göstermişti. Bu durum, kuşların bilişsel yetenekleri üzerinde de spekülasyonlara neden olmuştur.