Cumhuriyet Gazetesi’nin 100 Yılı: Bir Tarihsel Tanıklık
Cumhuriyet gazetesinin 1924 yılında yayımlanan ilk sayısından 2023 yılına kadar uzanan süreçte, Türkiye’nin ve dünyanın önemli olayları, Berrin Karadeniz’in titiz çalışmasıyla hazırlanan bir sergide bir araya getirildi. Bu sergi, Cumhuriyet gazetesinin zengin arşivinden belgelerle desteklenerek, her yılın en çarpıcı olaylarını özel bir seçkiyle sunmaktadır. Sergi, yalnızca Türkiye tarihi açısından değil, aynı zamanda dünya tarihi bakımından da önemli bir tanıklık niteliği taşımaktadır.
‘Türkiye’de Özel Bir Yeri Koruyor’
Açılış konuşmasını “Değerli Cumhuriyetseverler” diyerek yapan İstanbul Kültür Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Üstünipek, “Cumhuriyet gazetesinin 100 yıllık tarihi, toplumsal ve siyasi olayların yanı sıra sanatın da tanığıdır. Cumhuriyet gazetesinin arşivi, Türk milletinin belleği olarak büyük bir önem taşımaktadır. Bir akademisyen ve sanat tarihçisi olarak, sık sık Cumhuriyet gazetesinin 100 yıllık arşivine dalıyor ve bu bambaşka bir yolculuk yapıyorum. Günümüzde basının sanata verdiği önem maalesef azalmış durumda; ancak Cumhuriyet gazetesinin bu konudaki kararlı ve temel duruşu, onu Türkiye’deki sanat yaşamına dair özel bir konuma yerleştiriyor” şeklinde konuştu.
‘Özel Bir Arşiv Çalışması’
Sergi öncesinde düzenlenen söyleşide, Cumhuriyet Vakfı Genel Sekreteri Işık Kansu, Cumhuriyet gazetesinin tarihi üzerine yaptığı konuşmada, gazetenin 100 yıllık geçmişi boyunca birçok zorlukla karşılaştığını, baskılara maruz kaldığını ve zorbaca susturulmak istendiğini vurguladı. Kansu, gazetenin kapatıldığını, yazarlarının öldürüldüğünü ancak Cumhuriyetçi, Atatürkçü, insan hakları ve demokrasi yanlısı çizgisinden asla ödün vermediğini belirtti. Ayrıca, serginin İstanbul Kültür Üniversitesi ile kardeş bir kuruluş olarak hazırlandığını ifade etti. Her bir yıl için bir gazete seçildiğini ve 100 yıllık süreçte neler yaşandığını gazetenin birinci sayfasından görebileceğimizi belirtti. Bu çalışmanın geleceğe taşınması için bir katalog ile tamamlandığını ekleyen Kansu, 500 bini aşkın gazete arasından yapılan titiz bir tarama ile elde edilen seçkinin koleksiyonerlere özel bir arşiv çalışması sunduğunu dile getirdi.
Cumhuriyetin Hafızası
İstanbul Kültür Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fadime Üney Yüksektepe, “Geçtiğimiz yıl Cumhuriyetimizin coşkusunu ve umudunu tek bir tarihle sınırlamak istemedik. Bizim için Cumhuriyetin anlamını gelecek yüz yıllara taşımak çok kıymetli. Asıl önemli olan, bunu şimdi yapmamızdır. Cumhuriyetin yeni yüzyılı için ilk yaşında, en önemli varlığı olan ‘hafıza’yı bugün hep beraber göreceğiz” ifadelerini kullanarak, serginin önemine vurgu yaptı.