“Kuş beyinli” deyimi ve kuşların aslında zeka gösteren davranışları
Genelde zeka yoksunu insanlar için küçümseyici bir şekilde kullanılan “kuş beyinli” ifadesi, aslında kuşların doğada sergilediği karmaşık davranışlara bakıldığında büyük ölçüde haksızlık içeriyor. Günümüzde yapılan gözlemler, kuşların sadece hayatta kalmak ve beslenmekle sınırlı olmayan, zekâ ve uyum yeteneklerini gösteren çeşitli davranışlar sergilediğini ortaya koyuyor.
Zekâ Belirtisi Gösteren Kuş Türleri
Kargaların alet kullanma becerisi, insanların dikkatini çekmiş durumda. Kargalar, doğada alet kullanmakla kalmayıp, insanları tanıyıp bazılarına karşı olumsuz hafıza geliştirebiliyor. Aynı zamanda, saksağanların kendilerini aynada tanıyabilmesi uzun süredir bilinen bir gözlem olup, bu kuşların yüksek bilişsel yeteneklere sahip olduğunu gösteriyor. En ilginç gelişmelerden biri ise, şehir yaşamına şaşırtıcı biçimde uyum sağlamış atmaca türünde. Yeni yapılan gözlemler, bir atmaca’nın şehir içinde, trafik ışıklarını kendi avantajına kullanarak avlandığını ortaya koyuyor.
Atmaca’nın trafik ışıklarını kullanma stratejisi
Olay şöyle gelişiyor: Bir evin önünde serçeler ve küçük kuşlar için düzenli olarak yem bırakılıyor. Bu durumu fark eden atmaca, doğrudan yüksekten dalış yapmak yerine farklı bir taktik izliyor. Kırmızı ışığın yanmasını sabırla bekliyor ve araçlar durduğunda, onların arkasına saklanarak yavaşça evin önüne yaklaşıyor. Böylece, yerdeki serçeler ve diğer kuşlar onu fark etmiyor. Yaklaşma mesafesi yeterli hale geldiğinde, ani bir hamleyle saldırıya geçiyor. Bu yöntemin tercih edilmesinin temel nedeni, yüksekten uçarak yaklaşmanın kuşların erken fark edilmesine neden olmasıdır. Yerde ilerlerken, özellikle arabaların sağladığı görsel engelleri kullanması, atmaca ve diğer şehir kuşlarının avlanma stratejilerini oldukça farklı ve etkili kılıyor.
Şehirdeki diğer kuşların zekâ örnekleri
Bu davranışlar yalnızca atmaca ile sınırlı değil. Kuzgunların otoyol kenarlarında otomobillere çarpan böcekleri topladığı, ötücü kuşların ise yırtıcılardan saklanmak için park halindeki araçları kullandığı da gözlemlenmiş durumda. İnsanların yaşam alanlarında, özellikle trafik ve şehir altyapısına uyum sağlayan kuşların bu tür stratejiler geliştirmesi, doğadaki zekanın ne kadar çeşitli ve şaşırtıcı olabileceğini gösteriyor. Trafik ışıkları gibi insanlara özgü sistemlerin, kuşlar tarafından böyle akıllıca değerlendirilmesi, doğanın zeka ve uyum gücünün sınırlarını yeniden gözler önüne seriyor.
