NASA Astronotları İçin Acil Uyarı: Uluslararası Uzay İstasyonu Boşaltılmalı mı?
Bir uzay uzmanı, NASA astronotlarının ölümcül bir felaketi önlemek için Uluslararası Uzay İstasyonu’nu (UUİ) derhal boşaltmaları gerektiği konusunda ciddi bir uyarı yaptı. Geçmişte İngiliz Hükümeti’nin UFO projelerini yöneten Nick Pope, MailOnline ile gerçekleştirdiği röportajda NASA ve UUİ hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. Pope, uzay ajansının “bekle ve gör” tavrının, yıkıcı sonuçlara yol açabileceğini belirterek, “Çok geç kalınırsa, sadece astronotların değil, NASA’nın da itibarının zedelenmesine yol açabilecek bir felaket yaşanabilir.” şeklinde konuştu.
Bu uyarı, NASA’nın UUİ’nin Rus tarafındaki artan sızıntılarla ilgili 50 farklı endişe verici durumu takip ettiğini açıklamasının hemen ardından geldi. Amerikalı astronotlara, sızıntının olduğu bölüme açılan kapak açık olduğunda, acil tahliye durumunda kaçış kapağının yakınında beklemeleri talimatı verildi. NASA, bu sızıntıyı artık “en büyük güvenlik riski” olarak değerlendiriyor. Ancak buna rağmen, astronotların istasyonda kalmaya devam edeceği bildirildi.
İlk olarak 2019 yılında, istasyonun yaşam alanları, yaşam destek sistemleri, elektrik güç dağıtımı ve veri işleme gibi kritik unsurları sağlayan Rusya’ya ait Zvezda Servis Modülü Transfer Tünelinde tespit edilen sızıntı, NASA ve Roscosmos astronotları ve kozmonotları tarafından hala çözülebilmiş değil ve kaynağı tam olarak bilinmiyor. Uzay ajansları, olası çatlakları bir tür dolgu ve yama kombinasyonu ile kapatmaya çalışsalar da, sızıntı son yıllarda giderek hızlandı.
Sızıntı Sorunu Artıyor
Şubat ayında geçici olarak günlük 1,08 kg’a kadar çıkan hava miktarı, NASA’nın yaptığı açıklamaya göre Nisan ayında yeni bir rekor kırarak günlük 1,68 kg’a kadar yükseldi. Devam eden bu sızıntı Eylül ayında “en büyük güvenlik riski” olarak ilan edilerek, NASA’nın risk ölçeğinde en üst seviyeye çıkarıldı. NASA yetkilileri, Roscosmos ile bir anlaşmaya vararak, sızıntının bulunduğu bölüme açılan kapağın yalnızca gerekli durumlarda açılmasına ve akşamları kapalı tutulmasına karar verdi. Astronotlar, kapak açıkken acil bir durumda uzay araçlarına daha yakın olmak üzere istasyonun Amerikan tarafında kalmaları talimatını aldı.
Ancak Nick Pope’un belirttiği üzere, bu karmaşa, NASA’nın oldukça zorlu bir durumda kalmasına sebep oluyor. Pope, “UUİ’den çok erken çekilmek, NASA ile Elon Musk arasındaki uçurumu artıracak ve NASA’nın gerileyen bir güç gibi görünmesine neden olacak. Ancak çok geç kalınması da bir felakete yol açabilir.” diyerek durumu özetledi.
NASA, Zvezda modülünün kapağının mümkün olduğunca kapalı kalması gerektiğini savunurken, sızıntıların ciddileşmesi durumunda istasyonda hızlı bir basınç ve oksijen kaybı yaşanabileceğini belirtiyor. Böyle bir acil durumda, tüm astronotların istasyona yanaşan kendilerine tahsis edilmiş “can kurtarma botları” olarak görev alacak kapsüllere binmeleri gerekecek. Bu kapsüller, mürettebatın yörüngedeki laboratuvardan kaçarken uygun teçhizatı hızla giymesini sağlayacak acil durum kıyafetlerine sahip olması sayesinde biraz daha fazla zaman kazandıracak.
SpaceX ve Acil Durum Planları
NASA Ticari Mürettebat Programı Yöneticisi Steve Stich, acil bir durumda SpaceX’in Dragon uzay aracının birkaç dakika içinde çalıştırılabileceğini belirtti. Ancak uzay ajansı, UUİ’nin bazı astronotların uzayda mahsur kalmasına yol açabilecek kapsül arızalarına karşı yeterince hazırlıklı olmadığını da kabul ediyor. NASA’nın açıklamasına göre, yüksek maliyetler ve sınırlı bütçe, fırlatmaya hazır araçların yeterli sayıda bulunmaması gibi faktörler, mürettebat araçlarının ciddi bir hasar alması ve güvenli olmaması durumunda müdahale yeteneğini kısıtlıyor.
Örneğin, bir mikrometeor istasyona tam olarak doğru bir açıyla çarparsa, astronotların kaçış yöntemi neredeyse imkansız hale gelebilir. Ayrıca, uzay istasyonuna yapılacak bir güncellemenin maliyeti de astronomik olduğu için, kullanım ömrünün sonuna hızla yaklaşan istasyonun daha fazla savunma kazanması beklenmiyor.
Uzmanların büyük bir kısmı Zvezda modülündeki sızıntının felaketle sonuçlanacak bir arızaya yol açacağına inanmıyor. Sızıntının Zvezda’ya açılan kapağın kapatılmasıyla kontrol altına alınabileceği belirtiliyor. Bu nedenle bazı uzmanlar, istasyonun belirli kısımlarına ve kenetlenme noktalarına erişimin sonlandırılmasının gerekebileceğini, ancak Zvezda’nın kalıcı olarak kapatılmasıyla felaketten kaçınılabileceğini ifade ediyor. Bu durum, uzay istasyonuna yeniden ikmal yapılmasını zorlaştıracak olsa da, işlevini sürdürmesini sağlayacaktır.
NASA, istasyonun şu anda güvenli olduğu fikrini sürdürüyor ve sorunun en kısa zamanda çözülmesi için Roscosmos ile iş birliği yapmaya devam ettiklerini belirtiyor. Ancak, eğer sızıntının yarattığı risk artarsa, uzay istasyonundaki çalışmaların planlandan daha erken sonlandırılması gerekebilir.