Şerif Gören, sinemaya 1963 yılında Lale ve Erman Film stüdyolarında kurgucu olarak adım attı. Bu süreçte, Koreli Mehmet, Piyade Osman, Vurguncular ve İbret gibi önemli yapımlarda ünlü yönetmen Yılmaz Güney’e yönetmen yardımcılığı yaptı. Cesur ve Çirkin, İbret gibi filmlerin yönetmeni Güney olmasına rağmen, jeneriğe Gören’in adı yazıldı. Yılmaz Güney’in tutuklanmasının ardından, yarım kalan Endişe (1974) filmini tamamlayarak, pamuk toplayan ırgatların zorlu ve mücadele dolu yaşamlarını gerçekçi bir dille yansıttı.
Şerif Gören, kendi film yapım şirketi Anadolu Filmcilik’i kurarak, yönetmenlik ve yapımcılık kariyerine 1981 yılında başladı. Bu dönemde, senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı Yol (1981) filmine imza atarak Türk sinemasının başyapıtlarından birine daha hayat verdi. Yol, Altın Palmiye Ödülü’nü Costa Gavras’ın Missing (Kayıp) filmiyle paylaşarak, Gören’in uluslararası alandaki başarısını pekiştirdi. Yılmaz Güney’in ardından, Metin Erksan’ın Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı ödülünü kazandığı Susuz Yaz’dan sonra en büyük uluslararası ödülü Türk sinemasına kazandırdı.
Yönetmen Şerif Gören, toplumsal konulara duyduğu ilgiye rağmen, dönemin koşulları nedeniyle Köprü, Deprem, İki Arkadaş, Nehir, Derdim Dünyadan Büyük ve Derviş Bey gibi ticari yapımları da hayata geçirdi. Endişe’den sonra çektiği Almanya Acı Vatan, sosyal bir dram olarak, Almanya’daki işçilerimizin yaşamlarını, ailelerinin parçalanmasını, dış göç olgusunu ve toplumsal yozlaşmayı derinlemesine ele aldı.
Arabesk filmleri furyasında Aşkı Ben mi Yarattım, Kır Gönlünün Zincirini ve Feryada Gücüm Yok gibi eserlerde dönemin popüler yıldızlarıyla çalışma fırsatı buldu.
YOL’UN ULUSLARARASI BAŞARISI
Şerif Gören’in ikinci döneminin başlangıcı, Yol (1981) filmiyle gerçekleşti. Yol’un ardından, Osman Şahin’in öykülerinden uyarladığı Tomruk’ta insan-doğa ilişkisini derinlemesine işledi. Bu filmde, zorlu çekim şartlarına rağmen, gerilim dolu bir yaşam mücadelesi sunarak izleyicileri etkiledi. Güneşin Tutulduğu Gün, kadın kimliğine ve cinselliğine dair önemli bir yapım olarak dikkat çekti.
1985 yılında kırsal alanlarda geçen üç film çekti: Kurbağalar, Yılanların Öcü ve Kan. Kan filminde, kan davası sorununu cesur bir şekilde ele aldı. Osman Şahin’den uyarladığı Kurbağalar’da köylü kadınların cinselliğe bakış açısını belgesele yakın bir gerçekçilikle irdeledi. Kırsal temalı bu üçlemeden sonra, kent yaşamını konu alan üçlemesine geçti: Sen Türkülerini Söyle ve Sen de Yüreğinde Sevgiye Yer Aç, 12 Eylül dönemine ait önemli çalışmalardı. On Kadın filminde, kadınların toplumsal rollerini ve sorunlarını sorguladı.
Beyoğlu’nun Arka Yakası filmiyle, Beyoğlu’nun geçmişini ve günümüzdeki durumunu derinlemesine irdeledi. Almanya’da çektiği Kemal Sunal’lı Polizei filminde, çöpçü Ali Ekber’in kültürel çatışmasını ele aldı. Bu yapım, Amerikalı bir iş adamının (Şener Şen) Türkiye’ye döndükten sonraki serüvenini komedi unsurlarıyla harmanlayarak, Amerikan yaşam biçimini ve Hollywood filmlerini eleştiren bir taşlama niteliğindeydi.
Endişe ve Yol gibi önemli eserlerle Türk sinemasına sanatsal ve kültürel açıdan büyük katkılar sağlayan Şerif Gören, her türde film çekerek sinema dünyasında kendini yenileyebildi. Kurgucu kimliği sayesinde akıcı ve tempolu bir anlatım tarzı geliştirdi. İçerik ve görsel açıdan cesur yapımlara imza atarak sinema tarihine önemli bir damga vurdu.
ÖDÜLLER
- 1975: 12. Altın Portakal Film Festivali – En iyi yönetmen ödülü – Endişe
- 1982: 35. Cannes Film Festivali – Altın Palmiye – Yol
- 1999: 36. Altın Portakal Film Festivali – Yaşam boyu onur ödülü
- 2018: 25. Uluslararası Adana Film Festivali – Yaşam boyu onur ödülü
FİLMLERİ
- 1970: Canlı Hedef
- 1970: Piyade Osman
- 1971: İbret
- 1971: Kaçaklar
- 1971: Vurguncular
- 1974: Endişe
- 1975: Köprü
- 1976: Deprem
- 1976: Taksi Şoförü
- 1977: İstasyon
- 1977: Nehir
- 1978: Derdim Dünyadan Büyük
- 1978: Derviş Bey
- 1978: Evlidir Ne Yapsa Yeridir
- 1978: Gelincik
- 1979: Almanya Acı Vatan
- 1979: Aşkı Ben mi Yarattım
- 1980: Kır Gönlünün Zincirini
- 1981: Feryada Gücüm Yok
- 1981: Herhangi Bir Kadın
- 1981: Yol
- 1982: Alişan
- 1982: Tomruk
- 1983: Derman
- 1983: Güneşin Tutulduğu Gün
- 1984: Firar
- 1984: Gizli Duygular
- 1984: Güneş Doğarken
- 1985: Kurbağalar
- 1985: Yılanların Öcü
- 1986: Adem ile Havva
- 1986: Beyoğlu’nun Arka Yakası
- 1986: Kan
- 1986: Sen Türkülerini Söyle
- 1986: Umut Sokağı
- 1987: Katırcılar
- 1987: On Kadın
- 1987: Sen de Yüreğinde Sevgiye Yer Aç
- 1988: Polizei
- 1990: Abuk Sabuk 1 Film
- 1993: Amerikalı
- 2011: Ay Büyürken Uyuyamam