Teoman Südor: Sonsuzluğun ve Işığın Ressamı
Cumhuriyetin ikinci kuşağının önde gelen ustalarından biri olan Teoman Südor, sonsuzluğun ve ışığın ressamı olarak anılmaktaydı. Usta sanatçı, geçtiğimiz gün yaşamını yitirerek sanat dünyasında derin bir üzüntü yarattı. Bugün Fenerbahçe Camii’nde kılınacak ikindi namazının ardından, Küçükyalı Mezarlığı’nda son yolculuğuna uğurlanacak.
Teoman Südor, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun öğrencisi olarak sanat hayatına adım attı. Sanatını, eşi Gülseren Südor ile birlikte yurtiçinde ve yurtdışında, öğrencilerine aktararak sürdürdü. Onu tanıyan herkes, nezaketi, sevgisi, bilgeliği ve doğaya olan derin tutkusuyla hatırlıyor.
TÜRK ÇAĞDAŞ RESİM SANATI
Kızı Telga Südor Mendi, aynı zamanda Galeri Diani’nin sahibi olarak babasını anarken, duygusal bir ifade ile şöyle dedi: “Cumhuriyet tarihinin ikinci kuşak sanatçılarından olan duayen ressam Teoman Südor’u kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyim. Babam olması dolayısıyla çok daha farklı hisler yaşıyorum. Canım babam, kocaman elleriyle beni gezdiren, İstanbul’u tanıtan, hayatı benimle paylaşan, balık tutmaya götürüp gökyüzüne bakıp Flaman ressamlarını anlatan, yüzmeyi ve doğayı öğreten biriydi. O, kadın olarak güçlü olmam gerektiğini bana öğreten bir baba.”
Mendi, babasının sanatıyla daima yaşayacağını belirterek, “Teoman Südor, uzun yıllara dayanan sanatının içsel bilgeliğini, kurallarını ve tekniğini kendisini aşarcasına uyguladı. Sonsuzluğu doğanın bilgeliği ile usta fırçasıyla betimledi. Tasarladığı kompozisyonlarda, yeryüzü ile gökyüzünü, yeraltı ile sualtını inanılmaz bir harman içinde sunarak izleyicilere fantastik ve simgesel bir dünya sundu. Bu dingin ve yalın yüzey, izleyicilere sanatçının belleğinde oluşmuş zaman-mekan kavramlarının sonsuzluğunu hissettiriyor.” şeklinde devam etti.
Mendi, “Yapıtlarında kullandığı bulutlar, dağlar, tepeler, denizler ve çeşitli figürler, gündelik hayatımızda gördüğümüz somut nesneler. Ancak bu nesneler, sanatçının dünyasında simgesel işlevler kazanıyor. Teoman Südor, Türk resim sanatına damga vuran bir sanatçı olarak eserleriyle daima yaşayacak” ifadelerini kullandı.
KİMDİR?
1943 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Teoman Südor, 1968 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi’nden mezun oldu. Öğrencilik döneminde Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun asistanlığını üstlendi. 1968-1970 yılları arasında Özel Kadıköy Mimarlık Mühendislik Yüksek Okulu’nda Ercüment Kalmık ve Sabri Berkel’in asistanlığını yaptı. 1970-1974 yılları arasında bir yıl İtalya’nın Perugia şehrinde lisans eğitimi aldı ve ardından Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nde temel tasarım eğitimi aldı. 1985 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde sanatta yeterlilik (doktora) programını tamamladı.
Südor, yurtiçinde ve yurtdışında 70’ten fazla kişisel sergi açtı. Yurtdışında 20’den fazla sanat fuarında eserlerini sergileyerek sanat dünyasında önemli bir yer edindi. Çok sayıda sempozyuma davetli sanatçı olarak katıldı. Aynı zamanda bir gravür sanatçısı olan Teoman Südor’un eserleri, yurtiçindeki ve yurtdışındaki birçok önemli müze ve özel koleksiyonda yer almaktadır.
ÖDÜLLER
- 1968: Opera Binası (İstanbul Atatürk Kültür Merkezi) Resim Yarışması
- 1975: İstanbul Arkeoloji Müzeleri Açık Hava Resim-Heykel ve Seramik Yarışması, Yılın Genç Sanatçısı Ödülü
- 1983: Viking I. Baskı Resim Yarışması, Mansiyon
- 1984: I. Talens Yağlıboya Resim Yarışması, Mansiyon
- 1986: II. Trofeo Raffaello Resim Yarışması Resim Ödülü (Milano, İtalya)
- 2016: Uluslararası Knidos Akademisi Yaşam Boyu Onur Ödülü