Toynbee Döşemeleri: Gizemli Sokak Sanatı
Amerika Birleşik Devletleri’nin birçok yerinde ve hatta Güney Amerika’da, sokaklarda tuhaf mesajlar taşıyan plakalar göze çarpıyor. Bu plakaların taşıdığı mesajlar ise oldukça ilginç: “2001 filmindeki Toynbee fikri Jüpiter gezegeninde ölüleri diriltiyor” ya da birbirleriyle bağımsız kelime grupları olarak algılanırlarsa “Toynbee Fikri/2001 Filmi/Ölü diriltme/Jupiter Gezegeni.”
Bu döşemelerin ya da plaketlerin kökeni, kimler tarafından yapıldığı ve ne anlama geldiği hâlâ net bir şekilde bilinmiyor; ancak bu gizemi çözmeye çalışan birçok kişi mevcut. Bu ilginç plakalar, Toynbee Döşemeleri olarak adlandırılıyor ve aslında gezegenimizin sokaklarında görülmeye başlandıklarına dair ilk raporlar 1980’lere kadar uzanıyor. Yaygın olarak bir tür gerilla sokak sanatı olarak kabul edilen bu döşemeler, özellikle son dönemdeki serilerinin en ilginç özelliği, taşıdıkları mesajların çoğu zaman anlaşılmaz olmasıdır. “2001 filmindeki Toynbee fikrinin Jüpiter gezegeninde ölüleri diriltmesi” en yaygın olanı olsa da, bazıları Stanley Kubrick‘e de göndermeler yapıyor. Bu durum, döşemelerin 2001: A Space Odyssey (2001: Bir Uzay Destanı) ile olan ilginç bağlantısını pekiştiriyor.
Toynbee Döşemeleri, ABD’de iki düzineden fazla eyalette ve Güney Amerika’daki birçok şehirde taklitçiler tarafından yerleştirildiği düşünülen döşemeler olarak karşımıza çıkıyor. Bu döşemelerin yerleştirildiği yerler arasında, işlek bir kavşaktaki yaya geçidinin ortası gibi potansiyel olarak tehlikeli konumlar da bulunuyor. Ancak, bu döşemelerin caddelerin ortasına yerleştirilmesi, geçen otomobillerin de etkisinden faydalanan ilginç bir yaklaşım sergiliyor.
Toynbee Döşemeleri Nasıl Yapılır?
Resurrect Dead: The Mystery Of The Toynbee Tiles belgeselinin yapımcılarının açıklamalarına göre, öncelikle bu mesaj bir muşamba parçası üzerine oyuluyor. Yapım sürecinde, “Bir sandviçin içini kaplayan ekmek gibi, döşeme muşambasını kaplamak için iki parça katranlı kağıt kullanılıyor. Muşamba, Elmer yapıştırıcısı ve asfalt çatlak dolgusu ile de kaplanıyor.”
- Döşeme, asfaltın üzerine serilmeden önce karışımın tamamı katranlı kağıtla gizleniyor.
- Döşeme asfaltı, güneşin ısısıyla ‘pişerek’ zemine birleşiyor.
- Otomobil ve yaya trafiğinden kaynaklanan basınç, döşemenin zemine daha fazla nüfuz etmesini sağlıyor.
- Katranlı kağıdın üst tabakası kaldırıldığında, döşeme zemine derin bir şekilde gömülmüş oluyor ve caddeyi tamamen yeniden kaplamadan kaldırmak imkansız hale geliyor.