NASA’nın Trump Dönemi Etkileri
NASA, ABD Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı birçok başkanlık emrinin ardından, bazı astrofizik ve gezegen bilimi komitelerinin çalışmalarını durdurma kararı aldı. SpaceNews’in haberine göre, NASA Genel Merkezi, yayımladığı bir bildiride, çeşitli değerlendirme ve analiz gruplarının liderlerine, faaliyetlerinin gözden geçirildiğini ve uzay ajansının Trump’ın son emirlerine uyduğundan emin olana kadar toplantı ve faaliyetlerini durdurmaları talimatını verdiğini belirtti.
NASA, yazısında Trump yönetiminin çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık ile ilgili federal çalışanları işten çıkarma kararına, “cinsiyet ideolojisi aşırılığını” sona erdirmeyi amaçlayan bir yürütme emrine ve önceki yönetimin iklim değişikliğiyle ilgili kararlarını geri alarak “Amerikan enerjisini serbest bırakmayı” hedefleyen diğer bir karara atıfta bulundu.
Trump’ın federal hükümetteki çeşitlilik, eşitlik, kapsayıcılık ve erişilebilirlik (DEIA) ofislerini kapatmaya yönelik yürütme emrinin ardından, NASA da çeşitlilik programına hızla son vererek ilgili tüm sözleşmeleri iptal etti. NASA’nın geçici yöneticisi Janet Petro, paylaştığı yazıda “Hükümetteki bazı kişilerin bu programları kodlanmış veya kesin olmayan bir dil kullanarak gizleme çabalarının farkındayız” ifadelerini kullandı ve ekledi: “5 Kasım 2024’ten bu yana sözleşme açıklamasında veya personel pozisyonu açıklamasında sözleşme ile DEIA veya benzeri ideolojiler arasındaki bağlantıyı gizlemek için bir değişiklik olduğunu biliyorsanız, lütfen tüm gerçekleri ve koşulları bildirin.”
NASA’ya Trump’ın Etkisi
Uzay ajansının, mevcut durumdan sorun olmadığından ve hiçbir bölümün Trump’ın son emirlerini ihlal etmediğinden emin olmaya çalıştığı görülüyor. NASA’nın analiz grupları, Federal Danışma Komitesi Yasası kapsamına girmeyen ve ajansın Astrofizik ve Gezegen Bilimi Bölümüne geri bildirim sağlayan, ancak resmi önerilerde bulunmayan topluluk tarafından organize edilmiş gruplar olarak biliniyor. Bu gruplar, Ay ve Mars keşfi, dış gezegenlerin incelenmesi ve Venüs, Merkür gibi diğer Güneş Sistemi hedeflerine yönelik görevlerle ilgili konuları gözden geçirip analiz ediyorlar.
Bu gruplardan biri olan Mercury Exploration Assessment Group (MExAG), Salı günü bir toplantı düzenlemeyi planlamıştı; ancak alınan bildirim nedeniyle bu toplantıyı iptal etmek zorunda kaldı. MExAG yönlendirme komitesi üyesi Mallory Kinczyk, sosyal medya platformu Bluesky’da “MExAG yönlendirme komitesi, ilk yüz yüze toplantımızın bu nedenle iptal edilmesinden dolayı çok üzgün” şeklinde bir paylaşımda bulundu.
Trump’ın Bilime Yönelik Tutumu
Ayrıca Trump yönetiminin kısa sürede yayımladığı birçok emirden etkilenen tek ABD federal bilim kurumu NASA değil. Başkanın, Ulusal Sağlık Enstitüsü gibi diğer kurumlarda araştırma hibesi incelemelerini, seyahatleri ve eğitimleri askıya almasının ardından, Ocak ayının sonlarında birkaç bilim toplantısı ve buluşması aniden iptal edildi. Trump’ın göreve başlama konuşmasında verdiği Mars’a astronot indirme ve Amerikan bayrağını dikme vaadi, NASA’nın güneş sistemini keşfetme ve önemli bilimsel soruların yanıtlarını bulma hedefleriyle çelişiyor olabilir.
Ajans, ayrıca 2027’ye kadar Ay’a astronot indirmeyi ve 2030’lu yıllarda bir zamanda Mars’a ulaşmak için Ay yüzeyinde sürdürülebilir bir insan varlığı kurma hedefini sürdürme niyetinde. Özellikle Mars’a iniş hayalinin, başkanın milyarder arkadaşı Elon Musk tarafından da paylaşıldığı düşünüldüğünde, bu planın Trump yönetimi altında hala devam edip etmediği belirsizliğini koruyor.
