Belçikalı Sivil Toplum Kuruluşu APOPO’dan Büyük Başarı
Belçikalı sivil toplum kuruluşu APOPO (Anti-Personel Kara Mayınları Tespit Ürünü Geliştirme), dünya çapında tanınan HeroRAT adlı Afrika dev keseli sıçanın, yeni bir Guinness Dünya Rekoru kırdığını gururla duyurdu. Ronin isimli bu olağanüstü sıçan, kara mayını tespitinde gösterdiği üstün performansla adını tarihe yazdırdı.
Ronin’in Kara Mayını Tespit Çalışmaları
Ronin, Kamboçya’da uzun yıllardır devam eden çatışmalardan kalan milyonlarca kara mayını ve patlamamış mühimmatı tespit ederek bölgenin yeniden güvenli hale gelmesine büyük katkılar sağlıyor. Ülkede tahminlere göre 4 ila 6 milyon arasında kara mayını bulunuyor ve bu mayınlar 1979’dan beri yaklaşık 20 bin insanın ölümüne ve 45 bin kişinin yaralanmasına neden oldu. 2023 yılında ise kara mayını kazalarının 32’ye kadar düştüğü bildirildi, ancak bu tehdit halen önemli bir sorun olmaya devam ediyor.
Rekorlar ve Başarılar
Ronin, 2021 yılında göreve başladığından beri, önceki Guinness Dünya Rekoru sahibi Magawa’nın beş yıl süresince tespit ettiği 71 mayın ve 38 mühimmatı geride bırakmayı başardı. Şu ana kadar toplam 109 kara mayını ve 15 patlamamış mühimmat tespit etti. Henüz 5 yaşında olan Ronin’in, yaklaşık iki yıl daha etkin şekilde çalışmaya devam edebileceği öngörülüyor.
APOPO’nun Sıçan Eğitimi ve Kullanım Alanları
APOPO’nun benzersiz ve bilimsel temellere dayalı eğitimi sayesinde, sıçanlar doğal yaşam ortamlarına uygun şekilde eğitiliyor ve en iyi performansı göstermeleri sağlanıyor. Bu eğitim süreçleri, sıçanların doğal davranışlarına uygun yapıldığı için, onların motivasyonunu yüksek tutmak mümkün oluyor.
Henüz birkaç yıl ömürleri olan bu kahraman sıçanlar, çalışma motivasyonlarını yitirdiklerinde gönüllü olarak emeklilik kolonilerine alınıyor ve burada rahat bir yaşam sürdürüyorlar. Ayrıca, APOPO’nun sıçanları sadece kara mayını tespitiyle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda tüberküloz gibi hastalıkların teşhisinde de kullanılıyorlar. Balgam örneklerini koklayarak, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin varlığını hızlıca tespit edebiliyorlar. Bu yöntem, özellikle kaynakların sınırlı olduğu bölgelerde mikroskobik teşhise alternatif olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası İş Birliği ve Gelecek Planları
Dünya genelinde halen 110 milyondan fazla kara mayını olduğu tahmin edilen bölgelerde, APOPO’nun çalışmalarına paralel olarak uluslararası iş birliği büyük önem taşıyor. APOPO CEO’su Christophe Cox, bu sorunun çözümüne yönelik çağrısında, “Mayınların temizlenmesi için uluslararası dayanışma şart. Bu sorunun çözümü, ortak çaba ve bilimsel yaklaşımlarla mümkün” dedi.
Başlatılan projeler sayesinde, başlangıçta tahmin edilen 500 yıl sürecek olan mayın temizleme sürecinin, yalnızca 25 yıl içinde önemli ölçüde ilerlediğine vurgu yaptı. Bu başarı, yeni teknolojiler ve eğitim yöntemleriyle mümkün oldu ve insan yaşamını koruma adına büyük bir adım olarak görülüyor.
