Diyarbakır Müze Müdürlüğü tarafından 2021 yılında Silvan Barajı havzasındaki kültür varlıklarının tespit ve kurtarma kazıları için başlatılan çalışmalar, bu sezon 17 uzman ve 30 işçiden oluşan bir ekip ile sürüyor. 2022 yılında gün yüzüne çıkan kilise kalıntılarının bulunduğu bölgede elde edilen bilgiler ışığında, arkeolojik çalışmalar için taş ocağı olarak değerlendirilen alanlarda yoğunlaşmalar devam ediyor.
Roma döneminde taş çıkarılan bu tarafaçlı alanda, Bizans döneminde mezarlık olarak kullanıldığı tespit edilen alanlarda çalışmalar sürdürülüyor. Taraçalı yapılar arasındaki dolgu toprak yaklaşık 4 metre yüksekliğe ulaşıyor ve şu ana dek 112 mezar bulundu. Bunların büyük bir kısmı taş sandukalarla kaplı, bazıları ise bağımsız olarak düşünülmüş mezarlardır.
Mezarlıklar arasında bulunan 162 iskelet kişinin incelenmesi amacıyla laboratuvar ve kazı evinde teknik ekip tarafından çalışmalar devam ediyor. İçlerinden 160’ı çocuk ve bebeklere, sadece 2’si yetişkinlere ait. Mezarların içinde ‘‘ölü hediyeleri’’ olarak nitelendirilen objeler de ortaya çıktı.
Gelişmelerin bilimsel yönü – 2023 yılında başlatılan kazıların kapsamı tamamlanmış olsa da şu anda temizlik çalışmaları çift yönlü olarak yürütülüyor. Elde edilen kemikler üzerinde yaş, hastalık durumları ve diğer bilimsel veriler, kazı ekibinin laboratuvar çalışmalarıyla analiz edilecek ve ilerleyen aşamalarda kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Mezarlıklar içinde bulunan çocuk ve bebek kemiklerinin yoğunluğu, bölgenin geçmişine dair önemli ipuçları sunuyor ve bilim dünyası için değerli bir bulgu olarak değerlendiriliyor.
